Göreme Açık Hava Müzesi tam olarak Göreme isimli kasabanın iki kilometrelik doğu kısmında yer almış olan bir kaya yerleşim yeri olarak öne çıkmaktadır.
Milattan Sonra 4’ncü yüzyıl dönemlerinden 13’ncü yüzyıl dönemlerine kadar çok yoğun bir biçimde manastır hayatı yaşanmış durumdadır. Nerdeyse her bir kaya bloğunun içinde kiliselerin yanı sıra şapeller ile birlikte yemekhaneler ve de oturma mekânları yer almaktadır.
Bugün görmüş olduğumuz Göreme Açık Hava Müzesi manastır eğitimiyle alakalı sistemin başlatılmış olduğu yer olarak kabul edilmektedir. Soğanlı’nın yanı sıra Ihlara ile birlikte Açıksaray ve aynı eğitim sisteminin daha sonrasında görülmüş olduğu yerlerdir. Kiliseler ise tam olarak iki çeşit teknikle boyanmış durumdadır. İlki, doğrudan doğruya kaya yüzeyi tamamen düzeltilip üstüne yapılmış olan boyama; ikincisi de, kayanın üstüne yapılmış olan secco (tempera) tekniğiyle gerçekleştirilen boyamadır.
Kilise içerisinde işlenmiş olan konular ise Tevrat’ın yanı sıra İncil ile birlikte Hazreti İsa’nın yaşamından alınmış durumdadır.
Göreme Açık Hava Müzesi içerisinde Kızlar ve Erkekler Manastırı’nın yanı sıra Elmalı Kilise ile birlikte Aziz Basil Kilisesi, Yılanlı Kilise, Aziz Barbara Kilisesi, Malta Haçlı Kilise, Pantokrator Kilisesi, Karanlık Kilise, Azize Catherine Kilisesi, Tokalı Kilise ve Çarıklı Kilise yer almaktadır. Göreme Açıkhava Müzesi tam olarak 6 Aralık 1985 senesinden bu zamana kadar doğal ve kültürel varlık olarak öne çıkan UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alır.
